ÖZET

Gonadotropin salgılayıcı hormon agonistleri (GnRHa), ovaryan hiperstimülasyon sendromu (OHSS) açısından yüksek riskli olan hastalarda oosit matürasyonunun tetiklenmesi için bir alternatif olarak dikkat çekmişlerdir. Kısa süren bir lüteinizan hormon (LH) piki yarattıkları için OHSS’nin patogenezinde yatan artmış damar geçirgenliğinin sorumlusu vasküler endoteliyal büyüme faktörünün üretimini sınırlandırırlar. İnsan koryonik gonadotropin (hCG) ve GnRHa ile oosit matürasyonunun tetiklenmesini karşılaştıran ilk çalışmalarda, elde edilen oosit sayısı ve embryo kalitesi açısından iki grup arasında fark yokken, GnRHa kullanılan grupta gebelik oranlarının daha düşük ve gebelik kaybı oranlarının daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Bu nedenle, taze transfer sikluslarında luteal fazın kurtarılması için iki yöntem geliştirilmiştir. Bunların ilki yoğun luteal faz desteği (iLPS) olup, yüksek doz progesteron ve östrojen verilmesini luteal fazın aktif takibini gerektirir. iLPS ile tatminkar fertilizasyon ve klinik gebelik oranları sağlanmış, polikistik over sendromu gibi endojen LH seviyeleri yüksek olan hastalarda özellikle faydalı bulunmuştur. Luteal fazın kurtarılması için önerilen diğer yöntem ise GnRHa’dan 35 saat sonra düşük doz hCG uygulanmasıdır. Bu yöntemle, konvansiyonel hCG’dekine yakın (fakat bir miktar daha düşük) gebelik oranları elde edilmiştir. GnRHa kullanımı OHSS oranlarını belirgin biçimde düşürmekle birlikte, hiç bir yöntemin OHSS’yi tamamen ortadan kaldıramadığı bilinmelidir. hCG almayan ve doğrudan kriyoprezervasyon yapılan hastalarda dahi OHSS olguları bildirilmiştir. GnRHa ile oosit matürasyonunun tetiklenmesi sırasında, doğal sikluslardakine benzer bir folikül stimulan hormon artışı sağlanır. Bu artışın olası faydaları göz önüne alınarak ikili tetikleme (dual triggering) metodu geliştirilmiştir. GnRHa ile tetikleme sırasında düşük doz hCG uygulanmış, umut vadeden sonuçlar alınmıştır. Ayrıca, GnRHa ile oosit matürasyonu sağlanmasının, hormonlara duyarlı kanseri olan hastalarda fertilite korunmasında faydalı olabileceği gösterilmiştir. Sonuçta, GnRHa ile tetiklemeyi takiben uygun luteal faz kurtarma protokollerinin uygulanması OHSS açısından yüksek risk taşıyan hastalarda büyük ölçüde güvenli bir yöntemdir. J Turk Soc Obstet Gynecol 2015;2:96-101