ÖZET

AMAÇ:

35 yaş üzeri gebelerde ultrasonografi ile düzeltilmiş yaşa bağlı Down sendromu riskinin maliyet-etkinliğinin belirlenmesi.

YÖNTEM:

Çalışma üçüncül merkezde gerçekleştirilen retrospektif bir çalışma olup 35 yaş üzeri toplam 572 olguya ait veriler gözden geçirilmiştir. Bu 572 olguya ait yaş riskleri 16-22. Gebelik haftaları sırasında yapılan genetik ultrasonografi sonrasında düzeltilerek 3 gruba ayrılmıştır. Buna göre düzeltilmiş riski 1/300’ den daha yüksek olan olgular, yüksek riskli, 1/301-1/800 arasında olanlar orta riskli, 1/801 ve daha düşük olanlar düşük riskli olarak adlandırılmıştır. Amniyosentez yapılmış olan tüm olguların karyotip sonuçları ve bunların risk gruplarına dağılımı, toplam işlem maliyetleri ve bir Down sendromu saptamak için gereken harcama hesaplanmıştır.

BULGULAR:

Olgular yaş riskine göre sınıflandırıldığında, 134 olgu (% 23,3) orta riskli, 438 olgu (% 76,7) yüksek riskli olarak adlandırıldı. Ultrasonografi sonuçlarına göre yaş riski düzeltildiğinde 257 olgu (% 45) düşük, 181 olgu (% 31,7) orta, 133 olgu (% 23,3) yüksek riskli olarak sınıflandı. Genetik ultrasonografide toplam 12 hastada (% 2,1) majör anomali ve 62 olguda (% 12,7) minör marker saptandı. Amniyosentez işlemi sonrası 1 olguda membran rüptürünü takiben gebelik kaybedildi. Saptanan 13 Down sendromu olgusunun 11’ inin (% 84,6) ultrasonografiye göre yüksek riskli olarak kabul edilen grupta olduğu izlendi. Yapılan maliyet hesaplamasında, genetik ultrasonografi, amniyosentez ve karyotipleme işleminin yüksek riskli gruba yapılması durumunda toplam maliyet 33280 YTL ve bir Down sendromu olgusunun saptanması için gereken maliyetin 3480 YTL olduğu saptandı.

TARTIŞMA:

35 yaş üzeri olgulara rutin amniyosentez yapılması maliyet yönünden etkin değildir. Ultrasonografi ile düzeltilmiş yaş riski kullanmak yoluyla Down sendromu olgularının saptanma maliyeti yaklaşık % 60 oranında azaltılabilir.