ÖZET

Menopoz, over aktivitelerinin azalması, doğurganlık olasılığının düşmesi, bir takım semptomların ve düzensiz menstrüasyon aralıklarının görülmesiyle karakterize bir süreç olan klimakterik dönem içerisinde bir kesittir. Menopoza girme yaşı çoğunlukla 40’lı yaşlarda başlamakla birlikte kadından kadına değişiklik göstermektedir. Menopoz yaşını etkileyen pek çok faktör olmasına karşın, söz konusu faktörlerin kesin olduğuna dair görüş birliği yoktur. Yapılan çalışmalarda anne menopoz yaşı, menarş yaşı, gebelik yaşı, oral kontraseptif kullanımı, düzensiz menstrual döngü, gebelik sayısı, vücut kitle indeksi, sigara ve alkol kullanımı, fiziksel aktivite, unilateral ooferektomi, serum kurşun düzeyi, çoklu doymamış yağ tüketimi, sosyo-ekonomik durum ve eğitim seviyesi gibi faktörlerin menopoz yaşını etkilediği görülmektedir. Bu dönem süresince ortaya çıkan hormonal ve biyokimyasal farklılaşmalar kadın vücudunda çeşitli semptomlara yol açmaktadır. Menopozal dönemde fiziksel, psikolojik, sosyal ve cinsellik yönünden gözlenen değişimler, kadınların yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Son yıllarda menopozal geçiş dönemindeki kadınların yaşam kalitesini değerlendirmede farklı ölçekler kullanılmaktadır. Bu derlemenin amacı menopoza girme yaşını etkileyen faktörlerin ve menopoza özgü yaşam kalitesi ölçeklerinin irdelenmesidir.