Öz
Amaç
Endometriozis varlığında, özellikle de derin infiltratif endometriozis (DIE) varlığında cinsel işlev ve yaşam kalitesi önemli ölçüde azalır. Bu çalışmanın amacı, endometriozis eksizyonu ve eksizyon tekniklerinin DIE’li bireylerde cinsel fonksiyon üzerindeki etkilerini sağlıklı kadınlarla objektif karşılaştırmaktır.
Gereç ve Yöntemler
Çalışmamıza Ocak 2018-2024 tarihleri arasında kliniğimizde DIE tanısı almış ve disparoni bildiren 140 kişi ve aile planlaması kliniğimize başvuran 70 hasta dahil edildi. Ameliyat öncesi disparoni tanımlayan tüm hastaların ameliyat öncesi ve ameliyat sonrası 6. ayda female sexual function indeks (FSFI), cinsel deneyim kalitesi ölçeği (QSES) ve görsel analog ölçek (VAS) değerleri hasta dosyalarından retrospektif olarak incelendi.
Bulgular
Çalışmamızda sağlıklı grubun FSFI skorunun ameliyat öncesi ve sonrası gruplardan anlamlı olarak yüksek olduğu saptandı (p<0,001 ve p<0,001, sırasıyla). Sağlıklı grubun QSES skorlarının ameliyat öncesi ve sonrası gruplardan anlamlı olarak yüksek olduğu saptandı (p<0,001 ve p<0,001, sırasıyla). Sağlıklı grubun VAS disparoni değerlerinin ameliyat öncesi ve sonrası gruplardan anlamlı olarak düşük olduğu saptandı (p<0,001 ve p<0,001, sırasıyla). Ameliyat sonrası grubun FSFI ve QSES skorlarının ameliyat öncesi gruptan anlamlı olarak yüksek olduğu saptandı (p<0,001 ve p<0,001, sırasıyla). Ameliyat sonrası grubun VAS disparoni skorunun ameliyat öncesi gruba göre anlamlı olarak düşük olduğu saptandı (p<0,001). Laparotomi geçiren hastaların FSFI ve QSES skorlarının laparoskopik cerrahi geçiren bireylere göre anlamlı olarak yüksek olduğu saptandı (p<0,001 ve p=0,01, sırasıyla).
Sonuç
Cerrahi yaklaşımın DIE’li kadınlarda hem organ disfonksiyonu hem de cinsel fonksiyon üzerinde olumlu bir etkisi olabilir ve bu nedenle bu konu dikkatlice ele alınmalıdır.